Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2021

Διάλογος και Πειθώ:ΕΙσήγηση Διον.Κουτσουβέλη στο συνέδριο διδασκάλων Αργυρούπολης--Ελληνικού--Τερψιθέας Γλυφάδας --10/6/1996

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Διάλογος  είναι η συζήτηση,η συνομιλία μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων,κατά την οποίαν καθένα εκθέτει τις σκέψεις του σχετικά  μ'ένα συγκεκριμένο θέμα.

Ακόμα ,Διάλογος είναι η αδιάσπαστη ενότητα λόγου και αντίλογου ,η προσπάθεια προσέγγισηςδύο ή περισσοτέρων ανθρώπων με μόνο μέσο την ειλικρινή και ανυστερόβουλη ανταλλαγή  σκέψεων,απόψεων και γνωμών.

Κατά τον Ε. Παπανούτσο <<Διάλογος είναι να παραδεχτείς ότι η αλήθεια είναι πολλαπλή...Και πρέπει να φωτιστεί από πολλές πλευρές για να τη συλλάβει κανείς...Όταν λες ότι κατέχεις εσύ την αλήθεια μόνος σου και δεν χρειάζεσαι τον άλλον,είσαι δογματικός δεν είσαι κριτικός νούς...>> Όμως,<<...για να πλησιάσει κανείς τον άλλον,ένας μόνο τρόπος υπάρχει:να τον πείσει. Του διαλόγου μέθοδος είναι η πειθώ.Ούτε η γοητεία, ούτε η απάτη -η πειθώς>> Κατά τον Αριστόξενο Σκιαδά<<Οδιάλογος ως ύψιστη μορφή επικοινωνίας ανθρώπων καιως καθοριστική μέθοδος επίλυσης των προβλημάτων,θέτει απ'αρχής σαφείς και συγκεκριμένες απαιτήσεις:΄σεβασμό προς τον συνδιαλεγόμενο(τον αναλέγοντα),καλή πίστη και διάθεση συνεννόησης,σταθερότητα σκέψης και αρμοδιότητα στην αντιμετώπιση των θεμάτων κι αίσθηση του ουσιώδους και του περιττού....Απαρχής αποφασισμένες θέσεις,ύποπτες προθέσεις, αλαζονοκέςδιατυπώσεις,υβριστικές παρουσίες κι ανεπίτρεπτη επίδειξη σοφίας ή δύναμης,δεν έχουν σχέση με τον διάλογο και τη διαλογική συνεννόηση,αλλά μαρτυρούν αυθαιρεσία,κοινωνική ανωριμότητα και πνευματικό τυχοδιωκτισμό....>>

Στα πλαίσια του  διαλόγου άλλοτε προσπαθούμε να εξηγήσουμε κάτι κι άλλοτε να πείσουμε κάποιον να δεχτεί τις απόψεις μας ή να πράξει κατά τρόπο που να εξυπηρετούνται τα συμφεροντά μας.

Για να εξηγήσουμεκάτι,πρέπει υποχρεωτικά να στηριχτούμε σε στοιχεία,σε "γεγονότα",να είμαστε δηλαδή αντικειμενικοί και αμερόληπτοι.Όμως για να πείσουμε τους άλλους είναι δυνατόν να εκθέτουμε "γεγονότα" και στοιχεία,αλλά να τα μπερδευουμε με τη δική μας άποψη για να γίνουμε πιο πειστικοί,οπότε δεν είμαστε αντικειμενικοί! Επομένως τουδιαλόγου μέθοδος είναι μόνο η πειθώ,αλλά όχι μονο του διλόγου,αφού πολλές φορές η προσπάθεια να πεισουμε κάποιον μπορεί να κρύβει πίσω της ιδιοτέλεια και υστεροβουλία.

Τρόποι πειθούςείναι συνήθως οι εξής:Η επίκληση στη λογική(του συνομιλητή) οπότε επιστρατεύουμε ως μέσα τα επιχειρήματα και τα τεκμήρια.

***Ηεπίκληση  στο ήθος του ομιλητή(πομπού) και στην αυθεντία του,οπότε μεταχειριζόμαστε ποικίλα μέσα για να παρουσιαστούμε στα μάτια του ως αξιόπιστοι***

***Η επίκληση στο συναίσθημα (του αντιλέγοντα),οπότε καταφεύγουμε σε διάφορες τεχνικές για να επηρεάσουμε συναισθηματικά το δέκτη.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί,πώς όταν οι επιδιώξεις μας είναι "σκοτεινές'' και συγχρόνως χρησιμοποιούμε θεμιτά κι αθέμιτα μέσα για να κερδίσουμε τη συνείδηση των άλλων,τότε βρισκόμαστε στην περιοχή της προπαγάνδας.

Όμως όπως αναφέρει oDESCHOUX:«<<ό,τι είναι ο βιασμός σε σχέση προς τον έρωτα,είναι και η προπαγάνδα προς το διάλογο>>.

 

Ως γνωστόν ,στις μέρες μας,<<οι υπνωτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στη διαφήμιση και στην πολιτική προπαγάνδα>>,όπως γράφει ο Erich Fromm,δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για πραγματική επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων κι <<αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την ψυχική μας υγεία,ειδικά για την καθαρή κριτική σκέψη και τη συναισθηματική ανεξαρτησία>>.

<<Εσείς ξέρετε να διαλέγετε.Χρησιμοποιείτε πάντα το καλύτερο.Γιαυτό αγοράζετε...>>ή<<...το εγγυάται η αναμφισβήτητη αξία και πείρατων τεχνικών μας>> είναι μερικές από τις φράσεις που κατακλύζουν καθημερινά τη ζωή μας και στις οποίες διαφαίνεται η προσπάθεια του πομπού-διαφημιστή να κολακέψει-εξαπατώντας-τον καταναλωτή για το καλό του γούστο ή να εκμεταλλευτεί το υποτιθέμενο κύρος της εταιρείας που διαφημίζει για να φανεί στα μάτια του κοινού ως αξιόπιστος.

**<<Αυτή η επίθεση ενάντια στη λογική και την αίσθηση της πραγματικότητας κατά τον Fromm--καταδιώκει παντού το άτομο κάθε μέρα ,κάθε στιγμή,την ώρα που οι άνθρωποι βλέπουν τηλεόραση,ή όταν οδηγούν στις λεωφόρους ή στην διαρκεια της πολιτικής προπαγάνδας των υποψηφίων...>>   

Έτσι,ενώ ο διάλογος  θα'πρεπε ν'αποτελεί την ψυχή της κοινωνικής ζωής,ιδιαίτερα στην εποχή μας,λείπει περισσότερο παρά ποτέ απ'τις ανθρώπινες σχεσεις.Το φαινόμενο ,βέβαια,δεν είναι δυσεξήγητο,αφού σήμερα η απομόνωση του ανθρώπου έγινε περισσότερο αισθητή από κάθε άλλη περίοδο της ανθρώπινης  ιστορίας.Η χρησιμοθηρία της εποχής μας,η ανατροπή του πίνακα των αξιών,η αυξηση προβλημάτων επιβίωσης,η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα που δημιούργησαν οι ακραίες μορφές εκμετάλλευσης του ανθρώπου από άνθρωπο και η εμπορευματοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης.Πώς είναι λοιπόν δυνατόν να υπάρξει ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ όντων που λειτουργούν σαν εμπορεύματα και αντιλαμβάνονται "τον πλησίον" σαν αντικείμενο;

 Αυτό το ερώτημα δεν μπορεί να απαντηθεί,αν δεν καταλάβουμε ότι όσο πιο πολύ αποξενώνονται οι άνθρωποι μεταξύ τους,τόσο στενότερη παρουσιάζεται η αναγκαιότητα του διαλόγου,η ανάγκη δηλαδή της επικοινωνίας για την ανεύρεση της αλήθειας,για την έκφραση της σωστότερης γνώμης προς αντιμετώπιση των σύγχρονων πανανθρώπινων προβλημάτων.Ο διάλογος είναι μια λειτουργία της Κοινωνικής ζωής στην εξελιγμένη φάση της. Θα'ταν όμως λάθος να χαρακτηρίσουμε το διάλογο μονάχα σαν μέσο επικοινωνίας και ν'αρνηθούμε σ'αυτόν  τον αδιαφιλονίκητο παιδευτικό χαρακτήρα του.

Με το διάλογο ο άνθρωπος γίνεται ταυτόχρονα πομπός και δέκτης,εκπέμπει και δέχεται μηνύματα,δίνει και παίρνει ιδέες,παιδεύει και παιδεύεται, καθοδηγεί και καθοδηγείται.Γενικά η σημασία του διαλόγου είναι τεράστια,γιατί:---Συσφίγγονται  οι ανθρώπινες σχέσεις και τ'άτομα  λυτρώνονται από τη μοναξιά.

----Αποφεύγονται οι περεξηγήσεις στις σχέσεις.

---Ο άνθρωπος δεν νεκρώνεται πνευματικά, αφού ο εσωτερικός διάλογος βοηθάει το άτομο να γνωρίσει τον εαυτότου και να πετύχει να ζει αρμονικά μ'αυτον.

----Μετά από γόνιμο διάλογο ανακαλύπτεται η αλήθεια,αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα τα κοινωνικά προβλήματα και θεμελιώνεται η Δημοκρατία.

----Επιτυγχάνεται πρόοδος σε κάθε τομέα επιστημών,τέχνης ,γραμμάτων,μέσα από παγκόσμια συνέδρια,πολιτιστικές διαλέξεις, επιστημονικά συμπόσια.

---Οδιάλογος μεταξύ Κρατών διατηρεί την παγκόσμια ειρήνη και διακινείταιο πολιτισμός από τοπο σε τόπο.

Με τη βοήθειάτου  ο άνθρωπος μαθαίνει να πειθει και να πείθεται,να μην είναι απόλυτος,να διεκδικεί και ν'αγωνίζεται,να επικοινωνεί,ν'ακούει προσεκτικά τα προβλήματα και τις αναζητήσεις των άλλων!! Ευχαριστώ!!!