Όταν η κατεστραμμένη πόλη της Ζακύνθου "καθαρίστηκε" από τα λογής- λογής ερείπια από το Μηχανικό του Στρατού οι κάτοικοι διαμοιράστηκαν σε τέσσερις οικισμούς ,της Παναγούλας ,του
Ξιφίτα, των δέντρων του Άμμου και της πλατείας του Σολωμού μέχρι την τελική τους εγκατάσταση
στις καινούριες τους κατοικίες.Αυτό δεν έγινε ούτε σύντομα ούτε εύκολα.Χρειάστηκαν τουλάχιστον
έξι χρόνια για την ανέγερση νέων αντισεισμικών κατοικιών.Ως τότε ζήσαμε πρώτα σε σκηνές, ύστερα σε ξύλινα παραπήγματα με κοινές τουαλέτες και πλυσταριά.Κάθε ξύλινο τέτοιο συγκρότημα
αποτελούνταν από πολλά δωμάτια με κεραμοσκεπές οι οποίες έδεναν μεταξύ τους με τριγωνικά
δοκάρια "τα ψαλίδια" όπως τα αποκαλούσαν.Μάλιστα η στέγαση των οικογενειών σ'αυτά γινόταν ως
εξής:Οι πολυμελείς οικογένειες-όπως η δικιά μου, οκτώ ατόμων-έπαιρναν δωμάτιο με τρία ψαλίδια,
οι ολιγομελείς με δυο ψαλίδια και ένα αντρόγυνο δωμάτιο με ένα ψαλίδι. Έτσι οι συνοικισμοί αυτοί
απέκτησαν σιγά-σιγά ζωή ,κίνηση,δημιουργικότητα,ζωντάνια.Στην Παναγούλα είχε και κινηματογράφο που στεγαζόταν σ'ένα στρατιωτικό τολ.Αυτά συνέβαιναν απ'τον Αύγουστο του 1953
έως καιτο 1960.
Τί δεν έζησα σ'αυτά τα χρόνια και τι να πρωτοθυμηθώ! Πηγαίναμε πρωί-πρωί με το φίλο μου το
Μαυρία το Γιώργο από την Παναγούλα που μέναμε στο Γυμνάσιο στου Ξιφίτα με τα πόδια μια απόσταση περισσότερο από δυο χιλιόμετρα με όλες τις καιρικές συνθήκες και γυρίζαμε πολλές φορές
μούσκεμα και εξαντλημένοι από εξάωρη παρακολούθηση των μαθημάτων στις τρεις πρώτες τάξεις
του Γυμνασίου.
Κάνοντας μια παρένθεση ,θα αναφέρω ,πώς ξεκίνησε η ανοικοδόμηση της πόλης. Καταρχήν
συστάθηκε κρατική υπηρεσία για τα σεισμόπληκτα Ιόνια νησιά Ζάκυνθο-Κεφαλονιά και Ιθάκη.
Στη συνέχεια Ταμείο Αρωγής Σεισμοπλήκτων και διάφορα συνεργεία μηχανικών και πολεοδόμων.
Ακολούθως δημιουργήθηκε επιτροπή κρατική στην οποία κάθε σεισμόπληκτος δήλωνε το χώρο
του οικοπέδου του ,τα τετραγωνικά -κατ'εκτίμηση-διότι σε μια πόλη ισοπεδωμένη που έμοιαζε με
απέραντο γήπεδο ήταν δύσκολο έως αδύνατο να προσδιοριστούν όρια ,σύνορα ,έκταση ,θέση
των οικοπέδων .Γιαυτό κιόλας καταπατήθηκαν εκτάσεις κυρίως εκκλησιών,πολλών μικρών
πλατειών και επωνύμων Αρχοντικών με αποτέλεσμα να αλλάξει όψη ,εικόνα και φυσιογνωμία η
καινούρια πολιτεία που σε σχετικά λίγα χρόνια "θα αναδυόταν εκ της τέφρας της".
Θα πείτε , μα οι ιδιοκτήτες , οι παλιοί Ζακυνθινοί τί έγιναν; Δυστυχώς αρκετές επώνυμες οικογένειες
στις πρώτες ημέρες του σεισμοχαλασμού έφυγαν από το νησί είτε από φόβο είτε από μεγάλη
πίκρα είτε με την ελπίδα να ξαναγυρίσουν όταν θα σταματούσε "η γη να τρίζει". Όχι δεν γύρισαν
ποτέ πίσω... Και γέμιζε ολοένα σταδιακά η "νεότευκτη" πόλη από το "χωρικό στοιχείο". Είχαμε
αληθινή κάθοδο κατοίκων ορεινών και πεδινών περιοχών και χωριών-προαιώνιος πόθος- οι οποίοι
αγόραζαν σε τιμές ευκαιρίας οικόπεδα στην πόλη-ποια πόλη; Δεν τους ενδιέφερε γιατί ομολογουμένως"πατούσαν" στη δυστυχία της συγκυρίας της κατάστασης.
Μείναμε στην "Καημένη τη Ζακυνθούλα" μάλλον εμείς οι φτωχοί ,οι μεροκαματιάρηδες,οι αιώνιοι
εν πάση περιπτώσει σπουργίτες...
Το τέλος του 1954 με αρχές 1955 άρχιζε στη Ζάκυνθο ο πολεοδομικός και οικιστικός "οργασμός"
με συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Στη Νομαρχία του νησιού ,από ορισμένη επιτροπή
απογράφονταν οι δικαιούχοι οικονομικής αρωγής (δανείου) πολίτες για το κτίσιμο των νέων
κατοικιών τους. Γιαυτό το σκοπό είχαν καταφθάσει από διάφορα μέρη της υπόλοιπης Ελλάδας
διάφοροι μαστόροι της οικοδομής,μπετατζήδες, χτίστες ,εργολάβοι, εργοδηγοί,καλουπατζήδες,
ιδιαίτερα απ'την Ήπειρο ,μεγάλος συφερτός εργατών, μεγάλη κίνηση ,πολλή δουλειά στο νησί.
Η αρωγή από το τότε Κράτος για το χτίσιμο του σπιτιού του κάθε πολίτη είχε ορισμένο ύψος και
δινόταν μισό δάνειο με τη μορφή υλικών κατασκευής(τσιμέντα,σίδερο,άμμο θάλασσας,άμμο σπα
στήρα,και ξυλεία) και το άλλο μισό σε χρήματα. Έτσι ,κάθε σεισμοπαθής εύρισκε το δικό του
συνεργείο με διαπραγματεύσεις κι άρχιζε την οικοδόμηση του δικού του σπιτιού.
Το πολεοδομικό σχέδιο προέβλεπε αντισεισμική κατασκευή μέχρι αυστηρά τρεις ορόφους.
Οι σκελετοί των κτιρίων γίνονταν με θεμελίωση ¨τηγανιών¨"που "οπλίζονταν από αρκετές ράβδους
σιδήρου και τσιμέντου.Από τις άκρες των θεμελίων ορθώνονταν κολώνες"πεδηλοδοκοί", όπως τους
ονόμαζαν οι μαστόροι. Στην καταληξή τους άρχιζε το "καλούπωμα",μετά το "σιδέρωμα" και τέλος το
"γέμισμα" της πλάκας δηλαδή του ταβανιού με αρκετούς τενεκέδες τσιμέντου, ώστε η κατασκευή
να δέσει ,πήξει το τσιμέντο .Αυτό χρειαζόταν κάποιες ημέρες ,ύστερα συνεχιζόταν το χτίσιμο των
δωματίων με διπλοτοιχία από τούβλα όπου αναμεσά τους παρεμβαλλόταν σιδεροπλισμός και
γέμιζε το κενό με τσιμέντο.Μετά ακολουθούσαν οι υδραυλικές εγκαταστάσεις και τέλος τα κου
φώματα. Περίπου αυτή ήταν η τεχνική μεθοδολογία των νέων μετασεισμικών κατασκευών στη
Ζάκυνθο την καινούρια η οποία "αναδυόταν εκ της τέφρας της" κυριολεκτικά.
Προτεραιότητα στη ανοικοδόμηση δόθηκε στα κτίρια που στέγαζαν κρατικές Υπηρεσίες,όπως ,
ηΝομαρχία, το Δικαστικό Μέγαρο, το Μουσείο, η Βιβλιοθήκη και προπάντων ιστορικές εκκλησίες.
Επομένως απ'την φοβερή οικοδομική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε τα πρώτα τρία χρόνια που
ακολούθησαν τους σεισμούς του 53 ,ξεπετάχτηκαν τα καινούρια κτηριακά συγκροτήματα που
κοσμούν μέχρι σήμερα την πλατεία Σολωμού(το πνευματικό κέντρο, ηΔημόσια Βιβλιοθήκη,ο κινηματογράφος"Φώσκολος",το καφεμπάρ "Κόκκινος Βράχος) ,ακριβώς δίπλα το μεγαλόπρεπο
Μουσείο και δίπλα όλων αυτών επί της πλατείας στέκει το ιστορικό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου
του Μόλου κτισμένο με τις ίδιες πέτρες του κατεστραμμένου απ'το σεισμό. Επί της οδού Τερτσέτη
υψώνεται το Δικαστ. Μέγαρο και στην Αλεξάνδρου Ρώμα,το Διοικητήριο, στην παραλία το
Μέγαρο της Αστυνομίας. Από τα πρώτα κτίρια που κατασκευάστηκαν πολύ γρήγορα ήταν και το
1ο εξατάξιο Γυμνάσιο,σ'αυτό τέλειωσα τις τρεις τελευταίες τάξεις και πήρα απολυτήριο το σχολ.
έτος 59-60 που σημαίνει ότι το1957 άρχισε να πρωτολειτουργεί το Γυμνάσιο. Για την ιστορική
μνήμη η οικογενειά μου μεταστεγάστηκε στο δικό της σπίτι επί της οδού Ιωάν.Γουζέλη το οποίο
σήμερα είναι κλειστό αφού οι γονείς μου έφυγαν απ'τη ζωή και τα αδέλφια χάραξαν τη δική τους
πορεία με τις οικογενειές τους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου